AA-ONUR ORHAN
Çilimli ilçesindeki fabrikada üretilen yüzde yüz yerli monorail, elektrikli motoru, lastik tekerlekli vagonları, kısa sürede imal edilebilmesi ve maliyetinin ucuzluğu dolayısıyla kent içi ulaşımda metro, tramvay ve
metrobüs gibi
ulaşım araçlarına avantajlı bir alternatif sunuyor.
Zeminden 4-5 metre yukarıda çelik platform üzerinde hareket edecek monorail, yağmur, çamur, kar ve dolu gibi olumsuz hava şartlarından etkilenmeyecek. 18 kişilik
deri koltuklu vagonlarda oturarak, klasik müzik eşliğinde seyahat edecek yolcular, aynı zamanda şehrin güzelliklerini ve çevreyi havadan izleme imkanına kavuşacak. Kent içi ulaşımın sadece 1 lira olacağı "monorail" sistemi ile trafik yoğunluğunun azaltıması hedefleniyor. Türkarge Ulaşım AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Sabahattin Çelik, AA muhabirine, monorail sisteminin toplu ulaşım için günde 24 saat hizmet verebileceğini söyledi.
Lokomotif özelliği dolayısıyla
proje büyüklüğüne göre vagon sayısının artırılabileceğini, enerji tüketiminin çok düşük olduğunu vurgulayan Çelik, "Örneğin, 20 kilometrelik hatta bir yolcunun bize maliyeti sadece 2 kuruş. Tasarım ve üretiminin yüzde yüz yerli olmasının dışında yapım süresi çok kısa. İlk yatırım maliyeti çok düşük. Tabii ki bu nedenle işletme giderleri çok düşük. Bu yüzden biz 81 ilimizde 'yap, işlet, devret' modeliyle her yerde sistemi kurmaya hazırız" diye konuştu.
Trafik çilesi sona erecek
Çelik, ayakta yolcu almadıklarını, bütün yolcuların oturarak seyahat edeceğini belirterek, şu bilgileri verdi: "Bu sistemin özelliği sadece şehir içi çünkü lastik tekerlekli ve elektrikli. Azami hızı 85 kilometre. Bir otomobilin tırmanabildiği yüzde 10-15'lik eğimleri rahatlıkla tırmanabiliyor. O yüzden
tünel, viyadük gibi bir şey yapmamıza gerek yok. Zaten iki kolon arası mesafe 18-20 metre civarında. Zeminden 5-6 metre yukarıda gittiği için yağmur, kar, çamur, hiçbir doğal olaylardan etkilenmemesi gibi avantajları var. Tamamen elektrikli sistemle çalıştığı için çevre kirliliği de olmayan bir sistem. Bu projeyle trafik çilesi sona erecek. Amacımız da bu zaten, monorail sistemi İstanbul'da metrobüs, tramvay ve metro gibi ulaşım hizmetlerinin hepsinin alternatifidir. Yüzde 100 yerli oluşunun yanı sıra ticari hızı çok yüksek. Bugün hiçbir sistem teknoloji firması yap, işlet, devret modeliyle teklif veremezken, biz böyle bir teklife rahatlıkla hazırız. İstanbul'un sorunu başka türlü çözülmez. Bugün metro ya da metrobüs arayışları kesinlikle sonuç vermeyecek. Yapım süresi ve maliyet olarak çok uzun olan sistemler. Dolayısıyla aracımız başta İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirler olmak üzere Türkiye'deki nüfusu en düşük olan il için bile cazip gelebiliyor."
Kent içi ulaşım 1 lira olacak
Metro sisteminde kilometre başı maliyetin 60-70 milyon
dolar olduğuna dikkati çeken Çelik, söz konusu sistemde ise yapımından kurulumuna maliyetin 3 milyon doları geçmediğini dile getirdi. "Biz herhangi bir hatta kent içi ulaşımı 1 liraya indirmeyi hedefliyoruz" diyen Çelik, "Bunu bir taahhüt olarak da alabilirsiniz. Eğer herhangi bir şehirde bu sisteme başlarsak, sadece 1 lira ile taşıyacağız ve gelecek 10 yılda
zam yapmayacağız. Burada yatırdığımız yatırımı yine de tahminlerimizin çok altında geri alacağımızı biliyoruz" ifadesini kullandı. Çelik, şöyle devam etti: "Bu araçta kullanılan motorlar elektrikli servo motorlardır. Dünyada ilk kez servo motor, tahrik motor olarak kullanılmaktadır. Servo motorun özelliği geri beslemeli, akıllı bir sistem. Yani yaptığımız trende hiçbirinde sürücü yok. Tamamen programlayıp koyuyoruz. Araca '10 kilometre, 3 metre, 1 santimetre veya milimetre git' diye komut verebiliyoruz.
Çok yumuşak kalkış ve duruş ivmeleri var. Aracın içinde tek ayak üstünde dursanız dahi düşmeyecek, sarsılmayacaksınız. Şehir şebekesi kesilse dahi vagonlar içerisinde gizli bulunan aküler sayesinde bu araç en az 10-15 kilometre daha gitme özelliğine sahiptir. Dolayısıyla aracımız birkaç dakikalık, birkaç saniyelik ya da 10 dakikalık elektrik kesintilerinden dahi etkilenmeyecektir."
Sisteme talebin arttığına işaret eden Çelik, 3
büyükşehir belediyesiyle öngörüşme yaptıklarını, yurt dışından
Ukrayna,
Nijerya,
Litvanya ve
İran'dan gelecek heyetleri beklediklerini söyledi. Çelik, metro için yapılan yatırımların yirmide birini ödünç almak istediklerini vurgulayarak, "Devlet zarar etmesin. Biz onu 3-4 yılda geri ödeyelim. Biz borçlanalım, ödeyelim ve taşıyalım. Hem de halk burada yarı fiyatına seyahat etsin" şeklinde konuştu.
